Ondershoudsarme of onderhoudsvrije tuin

Ik zal u maar direct uit een droom halen, een onderhoudsvrije tuin bestaat niet, een onderhoudsarme tuin wel. En een tuin in beton, asfalt of volledige bestrating heeft ook zijn onderhoud nodig maar dat is geen tuin. Volgens onze Van Dale is een tuin een omheind stuk grond, met bloemen, bomen en andere gewassen beplant. Een onderhoudsarme tuin dan, kan dat wel? Jazeker dat kan heel goed zelfs, alleen wat verstaat u onder onderhoudsarm?

Het begint met het inventariseren hoeveel tijd u aan het onderhoud wil besteden. Dit ingrediént nemen we mee in het tuinontwerp. Sommige mensen denken veel gazon is weinig onderhoud. Nou dat is niet waar. Het gazon is vaak het meest intensieve te onderhouden deel van de tuin. Tijdens groeiseizoen iedere week maaien, soms 2x per week, paar keer per jaar graskanten steken, bemesten, beluchten, verticuteren, doorzaaien, watergeven bij droge perioden.

Wat dan wel zult u misschien denken.

Tuinontwerp voor een onderhoudsarme tuin

Zoals al aangegeven, het begint met het tuinontwerp. Iedere goede tuin begint met een goed tuinontwerp. Om een onderhoudsarme tuin te maken kunnen we denken aan de padenstructuur. Wel zo makkelijk als er paden zijn waardoor u makkelijk de borders kan bewerken. Ook een optie is om sommige of alle borders verhoogd aan te leggen, is minder bukken.

Bestrating

Een behoorlijk deel van de tuin bestaat vaak uit bestrating. Hierbij kunnen de bestrating op een gestabiliseerd zandbed laten realiseren. Hierdoor zal er minder en gelijkmatiger verzakking plaatsvinden. Daarnaast kan sommige sierbestrating worden gevoegd of gekit. Dit gaat onkruidgroei in de voegen tegen. Het stabiliseren van het zandbed en het dichtvoegen van de voegen voorkomt niet alleen ongewenste plantengroei maar ook geen last meer van mieren die het zand omhoog werken. Zo zal een onderhoudsarme tuin al sneller worden bereikt.

Bodem

Iedere tuin heeft een bodem. De aanwezige bodem is sterk bepalend bij het opvolgend tuinonderhoud. Een bodem met een slechte structuur zal veel werk geven, door ongewenste plantengroei, zoals heermoes of paardenstaart. Ook als er geen goede doorwatering is zullen plantenwortels kunnen gaan verrotten, dit openbaart zich vaak enkele jaren na de tuinaanleg en ondertussen heeft u veel werk gehad en dode planten moeten vervangen. Dat is niet de bedoeling bij een onderhoudsarme tuin.

Zorg altijd voor een goede en adequate bodembewerking. Dat houdt in doorspitten van de borders tot een diepte van minimaal 80 cm. en als er binnen deze 80 cm. storende lagen zijn dienen deze te worden gebroken. Planten wortels hebben water en zuurstof nodig.

Zorg voor de juiste bemesting.

Beplanting

Waar het uiteindelijk natuurlijk om gaat is de juiste beplanting op de juiste plek om die onderhouds arme tuin te realiseren. Hierbij moet rekening gehouden worden met:

Beplantingsplan

Voordat we met het beplantingsplan aan de gang kunnen gaan dienen bij uw nieuwe tuin of tuinrenovatie dienen eerst de bouwmaterialen te zijn uitgezocht, daarna wordt het beplantingsplan gemaakt. Waar welke planten, hoeveel, welke kwaliteit e.d. Zo kunt u of de hovenier later altijd zien welke plant waar hoort te staan, mochten er planten dood gaan.

Toetsingscriteria voor een goed beplantingsplan

1. De beplanting dient te gewenste sfeer of thema te ondersteunen. Een strakke desgin tuin kan er gekozen worden voor een modern design met weelderige beplanting als contrast. Of er kan gekozen worden om de beplanting te selecteren op habitus (of verschijningsvorm).
2. De gekozen beplanting houdt rekening met de onderlinge expansiedrift. De ene plant zal sneller tot wasdom komen dan de andere. Bijvoorbeeld een pioenroos heeft enkele jaren nodig om tot wasdom te komen. Kattekruid is een snel groeiende vaste plant en zal de bodem snel kunnen gaan bedekken. Alleen wat doe je dan als u van pioenrozen houdt en toch minimaal tijd heeft om uw tuin te onderhouden? Dan passen we (kort levende) bodembedekkende vaste planten toe, die snel de bodem kunnen gaan bedekken. Na enige jaren zijn de pioenrozen groot en zal de bodembedekkende plant afsterven.
3. Voldoende (vaste) planten per vierkante meter. Niet te veel maar zeker niet te weinig. Afhankelijk van de soort worden veelal tussen de 7 en 11 stuks vaste planten per vierkante meter geplant. Hoe dan met een heester die klein begint en pas over 5 jaar zijn wenselijke afmetingen heeft? Dan planten we daar tijdelijk lage (bodembedekkende) heesters onder zoals Deutzia gracilis 'Nikko'. Die kan ook prima blijven staan of anders wat dunnen na een paar jaar.

Prairiebeplanting of gravel tuinen voor een onderhoudsarme tuin

Zogenaamde prairiebeplanting is beplanting geplant in een speciale lavasubstraat. De voordelen daarvan zijn:

• bodem droogt minder snel uit;
• weinig onkruidgroei, dus minder onderhoud;
• de bodem is sneller opgewarmd in voorjaar waardoor planten eerder beginnen met groeien.

Het assortiment planten wat in dit lavasubstraat groeit is beperkt maar voldoende om een groene tuin met meer beleving te krijgen met minimaal onderhoud.

Naast de prairiebeplanting zijn er ook gravel tuinen. Ook hier geldt dat een beperkt assortiment goed kan worden toegepast. Het moet wel passen bij hetgeen u mooi en passend vindt voor uw tuin.  Maar een ding is zeker deze manier van tuinieren past zeker bij een onderhoudsarme tuin.

Stap 1 een tuinontwerp, wat kost dat?

De investering in een tuinontwerp en een goede planuitwerking en begeleiding verdienen zich altijd terug. Daarnaast zijn deze kosten in vergelijk met de uitvoeringskosten een fractie en minimaal. Een goed tuinontwerp is het fundament voor uw nieuwe tuin. Bezuinigen op ontwerpkosten is als bezuinigen op het fundament van een woning.

Hoe komt een goed tuinontwerp voor een onderhoudsarme tuin tot stand?

De basis voor een goede onderhoudsarme tuin is een goed tuinontwerp. Maar wat is de basis voor een goed tuinontwerp?

De basis voor een goed tuinontwerp is het gesprek.

Worden de juiste vragen gesteld. Wordt er gezocht naar de vraag/behoefte achter de vraag? Als de verkeerde vragen worden gesteld dan worden er de verkeerde antwoorden gegeven. Bij verkeerde antwoorden is de kans dat er een verkeerd tuinontwerp wordt gemaakt redelijk groot.

Alles begint met een gesprek, er moet ook een 'klik' zijn als wij uw tuin mogen ontwerpen. Want een tuin zegt iets over u zelf, het is een expressiemiddel van u. De tuinarchitect of tuinontwerper moet u begrijpen en aanvoelen en dit ruimtelijk kunnen vertalen. Dat vereist kennis, kunde en ervaring, veel ervaring.

Wilt u meer weten of een afspraak maken? U kunt me elke werkdag tussen 09:00 en 17:00 uur bellen mijn persoonlijke nummer is 06 - 53 250 362, ik sta u graag te woord. Als u mij mailt reageer ik binnen 2 werkdagen.

Graag tot horens en/of ziens,

ing. Alexander Bijl
tuin- en landschapsontwerper